Caalamka
5 daqiiqo akhris
Sida Ahmed al Sharaa uu uga tegey dagaalyahannimada una noqday hoggaamiyaha Suuriya
Awowayaashiis waxay asal ahaan ka soo jeedaan Buuraha Golan ee Israa’iil ay haysato, taas oo ah halka uu ka helay naaneystiisa "Abu Mohammed al Jolani".
Sida Ahmed al Sharaa uu uga tegey dagaalyahannimada una noqday hoggaamiyaha Suuriya
Isbeddelka Ahmed al Sharaa wuxuu muujinayaa sida Suuriya ay u martay marxalado kala duwan tan iyo markii la riday nidaamka Asad. Sawir: Ilo Kale
10 hours ago

WAXA QORAY MURAT SUFUOGLU

Ahmed al Sharaa, oo horey u ahaan jiray dagaalyahan hubaysan, ayaa si lama filaan ah u noqday hoggaamiyaha ugu saameynta badan Suuriya kaddib burburkii nidaamka Bashaar Al-Asad.

Isbeddelkiisa ayaa la jaanqaaday xaaladda siyaasadeed ee dalka, taasoo muujinaysa sida ay wax isku bedeleen 13 sano oo dagaal ah kaddib.

Awowayaashiis waxay asal ahaan ka soo jeedaan Buuraha Golan ee Israa’iil ay haysato, taas oo ah halka uu ka helay naaneystiisa Abu Mohammed al Jolani.

Burburka nidaamka Asad wuxuu bog cusub u furay Suuriya, iyadoo mucaaradka ay la wareegeen talada dalka. 11 maalmood oo dagaal xooggan ah kaddib, Bashaar Al-Asad ayaa ku khasbanaaday inuu u baxsado Moscow, taasoo calaamad u noqotay dhammaadka xukunka qoyskooda ee muddada dheer.

In kasta oo kacdoonka lagu riday ay mucaarad kala duwan ay qeyb ka ahaayeen kacdoonka, haddana Hayat Tahrir Al-Sham (HTS) oo uu hoggaaminayo Ahmed Al Sharaa ayaa noqotay jabhadda ugu weyn ee siyaasadeed iyo ciidan ee dalka.

Mareykanka iyo xulafadiisa reer Galbeedka waxay jabhadda HTS u aqoonsadeen urur argagixiso, iyagoo madaxiisa dul dhigay abaal-marin dhan $10 milyan, taasoo dhawaan laga qaaday.

Laakiin, 42-jirkan Suuriyaanka ah wuxuu la soo baxay awood aan dhayalsan karin, isagoo si weyn saameyn ugu yeeshay siyaasadda dalka dagaalladu burburiyeen.

Dabayaaqadii Diseembar 2024, Al-Sharaa wuxuu la kulmay wasiirrada arrimaha dibadda ee Turkiga iyo Ukraine, iyo sidoo kale diblomaasiyiin ka kala socday Mareykanka iyo Ingiriiska. Kulankaas wuxuu u muuqday mid lagu aqoonsanayo hoggaankiisa cusub ee Suuriya.

Intii uu socday shir jaraa’id ah oo uu la qabtay Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Turkiga, Hakan Fidan, “Waxaan arkay in Al-Sharaa iyo asxaabtiisu ay leeyihiin aragti cad oo ku aaddan dowlad cusub oo ka dhalata Suuriya,” ayuu yiri Fidan.

Intaa kaddib, Fidan iyo Al-Sharaa waxay si wadajir ah shaah ugu cabeen buurta caanka ah ee duleedka Dimishiq ku taal ee Qasioun, taasoo la rumeysan yahay inay tahay goob taariikhi ah oo la xiriirta qisadii Qaabiil iyo Haabiil ee Qur’aanka ku xusan.

Dagaalyahan ilaa Siyaasi

Isbeddelka Ahmed Al Sharaa wuxuu muujinayaa sida Suuriya ay u martay marxalado kala duwan tan iyo markii la riday nidaamka Asad. Wuxuu wareysiyo siiyay warbaahinta waaweyn sida CNN iyo Al Arabiya, isagoo muujiyay in hoggaankiisa cusub uu u furanyahay wada-hadal caalami ah.

Khudbadihii ugu horreeyay ee uu jeediyay wuxuu ku ballan qaaday in uu demin doono is-qabqabsiga qabaa’ilka, isla markaana uu dib u dhisi doono cadaaladda iyo sinaanta Suuriya.

Wuxuu sidoo kale farriin u diray reer Galbeedka, isagoo sheegay: “Dantiinna waxaa laga helayaa Suuriya cusub.” Siyaasaddiisa dibadda, Al-Sharaa wuxuu muujiyay inuu doonayo in uu xiriir wanaagsan la yeesho Ruushka iyo Iran, inkastoo Tehraan ay hore u taageertay Bashaar al-Asad.

“Guushan waxay calaamad u tahay bog cusub oo taariikhda gobolka ah,” ayuu yiri, isagoo hadalkan ka jeediyay Masjidka Umawiyiinta ee Dimishiq, mid ka mid ah dhismayaasha ugu faca weyn ee Muslimiinta.

Mustaqbalka Suuriya iyo Saameynta Al-Sharaa

Waraysigiisii ugu dambeeyay, Sharaa wuxuu soo jeediyay in doorasho iyo samaynta dastuur cusub ay qaadan doonto dhowr sano, maadaama dagaalkii sokeeye uu sababay burbur iyo barakac ballaaran.

Dowladda Mareykanka waxay haatan ka fiirsanaysaa in laga saaro jabhaddii uu ka tirsanaa ee HTS liiska argagixisada, iyadoo la eegayo sida Al-Sharaa u hoggaamiyo xukuumaddiisa cusub. Madaxweynihii hore ee Mareykanka, Joe Biden, ayaa 8-dii Diseembar 2024 sheegay: “Waxaan qiimeyn doonaa ficillada hoggaamiyeyaasha cusub ee Suuriya.”

Wareysi uu dhowaan bixiyay, Al-Sharaa wuxuu ku baaqay in cunaqabataynta laga qaado Suuriya, maadaama nidaamkii Asad meesha ka baxay. “Cunaqabatayntan waa in si toos ah looga qaadaa,” ayuu yiri. Sidoo kale, Turkiga oo taageerayay mucaaradka Suuriya, ayaa si dhow ula socda talaabooyinka Al-Sharaa iyo maamulkiisa cusub. Wuxuu hadda haystaa fursad uu uga faa’iideysto niyadsamida cusub ee caalamka ee ku aaddan mustaqbalka Suuriya.

Ma Hoggaamiye Dhex-dhexaad Ah baa?

Al-Sharaa ayaa dhawaan muujiyay inuu u furfuran yahay nidaam dimuqraadi ah, isagoo xusay in HTS ay doonayso inay dhisto gole dadku doorteen iyo dowlad leh hay’ado sharciyaysan.

Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira dhacdooyin saamayn kale leh oo soo dhacay bishii Maarso 2024 wuxuu la kulmay mudaharaadyo waaweyn oo ka dhacay Idlib, halkaasoo dadku ku eedeeyeen musuqmaasuq iyo caburin. Waa la arki doonaa in ballanqaadyadiisa dhexdhexaadka ah ay la jaanqaadi doonaan ficilladiisa mustaqbalka.

Taariikhda Ahmed Al Sharaa

Awowayaashiis waxay asal ahaan ka soo jeedaan Buuraha Golan ee Israa’iil ay haysato, taas oo ah halka uu ka helay naaneystiisa "Abu Mohammed al Jolani".

Al-Sharaa wuxuu ku dhashay Sacuudi Carabiya, Wuxuu koray isagoo maqla sheekooyinka barakaca qoyska. waalidiintiisuna waxay asal ahaan ka soo jeedaan Buuraha Golan ee Israa’iil haysato.

Sanadkii 1967-kii, Israa’iil waxay qabsatay Buuraha Golan, taasoo ka dhigtay qoyska Sharaa kuwo qaxooti ah. Aabihiis, Hussein Al-Sharaa, oo ahaa nin waddani ah, ayaa xabsiga la dhigay 1970-meeyadii xilligii xukunkii Haafid Al-Asad. Markii la sii daayay, wuxuu magangelyo ka helay Sacuudi Carabiya, halkaasoo uu uga shaqeeyay injineer shidaal. Sanadkii 1989-kii, Al-Sharaa wuxuu dib ugu laabtay Dimishiq, halkaasoo uu ka bartay warbaahinta.

Dabayaaqadii 1990-meeyadii, wuxuu xiriir la sameeyay kooxaha hubaysan ee Falastiiniyiinta, taasoo sii xoojisay fikirkiisa xagjirnimada. Sanadkii 2003-dii, wuxuu ku biiray Al-Qaacida, isagoo la dagaalamay ciidamada Mareykanka ee Ciraaq.

Hoggaanka jabhadda HTS iyo ka bixistii Al-Qaacida

Bishii 2011-kii, kaddib markii la sii daayay, wuxuu dib ugu laabtay Suuriya, isagoo xubin ka noqday kacdoonkii ka dhanka ahaa Bashaar Al-Asad. Sanadkii 2013-kii, wuxuu aasaasay Jabhat al-Nusra, garabka Suuriya ee Al-Qaacida. Markii Daacish isku dayday inay ku darsato Suuriya, Sharaa wuxuu ka hor yimid, taasoo keentay dagaallo dhexmara labada dhinac.

Sanadkii 2016-kii, wuxuu magaca Jabhat al-Nusra u beddelay Jabhat Fateh Al-Sham, isagoo sheegay inuu xiriirkii u jaray Al-Qaacida.

Sanadkii 2017-kii, wuxuu mar kale beddelay magaca kooxda oo uu u bixiyay Hayat Tahrir Al-Sham (HTS). Todoba sano ee la soo dhaafay, HTS waxay xoogga saartay gudaha Suuriya, waxayna noqotay awoodda ugu weyn ee la wareegtay dalka kaddib 11-ka maalmood ee dagaalka looga saaray Asad.

Ka fiirsada TRT Global. La wadaag ra'yigaaga!
Contact us