Turkiga ayaa noqday saaxiibka ugu muhiimsan Soomaaliya dhinacyo badan leh, iyadoo dhawaan heshiis iskaashi oo dhanka difaaca iyo dhaqaalaha ah oo laba geesood ah uu daliil u yahay iskaashigan sii kordhaya, sida uu sheegay safiirka Soomaaliya u fadhiya Ankara.
"Turkigu hadda waa saaxiibka ugu muhiimsan ee siyaasadda, militariga iyo dhaqaalaha Soomaaliya," ayuu Fathudin Cali Maxamed u sheegay wakaaladda Anadolu, wareysi uu bixiyay, isagoo intaas ku daray in xaaladdani ay calaamad u tahay xilli isbedel ah oo ku yimid xiriirka labada dal.
Waxa uu carabka ku adkeeyay in xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya uu soo bilowday xilligii Boqortooyadii Cusmaaniyiinta, isagoo xusay in ganacsiga iyo taageerada Cusmaaniyiinta ay si weyn u xoojiyeen xiriirka.
Isagoo dib u xasuusanaya kaalmadii Turkiga uu ka helay abaartii ba’an ee Soomaaliya ka dhacday sanadkii 2011-kii, wuxuu tilmaamay in booqashadii Ra’iisul Wasaarihii xilligaas Recep Tayyip Erdogan ay ahayd waqti muhiim u ah xiriirka labada dal.
"Intii lagu jiray booqashadan, habab cusub ayaa la sameeyay si looga hormariyo xeeladaha qaab-dhismeedka muddada-dheer jawaabaha degdegga ah," ayuu sharaxay.
Iskaashiga Ciidamada, Waxbarashada, iyo Kaabayaasha Dhaqaalaha
Maxamed oo xusay in qayb muhiim ah oo ka mid ah xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya uu ku jiray qaybta militariga, ayaa hoosta ka xarriiqay in wax weyn oo ka mid ah wadashaqeyntan ay tahay in Soomaaliya laga sameeyo saldhig lagu tababaro ciidamada Turkiga.
Kumanaan dhalinyaro Soomaali ah ayaa tababar ciidan ku qaatay saldhiga ciidamada ee lagu magacaabo Camp TURKSOM.
"Ciidamadan tababaran iyo kuwa qalabaysan ayaa hadda ku jira jiidaha hore ee dagaalka lagula jiro argagixisada," ayuu ergaygu hadalkiisa raaciyay.
Isagoo hadalkiisa sii wata ayuu xusay in waxbarashadu ay tahay tiir kale oo iskaashi laba geesood ah, isagoo tilmaamay in kumannaan arday Soomaali ah ay wax ku soo barteen dalka Turkiga tan iyo sannadkii 2011-kii, tan iyo xilligaasna ay dib ugu laabteen Soomaaliya si ay uga qayb qaataan dib u dhiska qarankooda.
Safiirka ayaa sidoo kale iftiimiyay maalgashiga waaweyn ee Turkiga uu ku sameeyay kaabayaasha dhaqaalaha Soomaaliya, oo ay ka mid yihiin dib u dhiska caasimadda, garoonka diyaaradaha, iyo dekedda Muqdisho oo ay labaduba maamulaan shirkado Turkiga ah.
Faa’iidooyinka Gobolka ee Iskaashiga
Safiirka ayaa sheegay in uu aaminsan yahay in xiriirka adag ee labada dal uusan faa’iido u lahayn Soomaaliya oo kaliya, balse uu sidoo kale faa’iido u leeyahay dalal kale.
"Taageerada militariga iyo farsamada madaniga ah ee Turkiga kaliya kama qayb qaadan doonto xasiloonida iyo wanaagga dhaqaale ee Soomaaliya, balse waxay sidoo kale taageertaa amniga iyo barwaaqada gobolka guud ahaan," ayuu yiri.
Danjire Maxamed ayaa bogaadiyay dadaalka Turkiga uu ugu jiro wax ka qabashada dhibaatooyinka bini’aadantinimo, gaar ahaan Gaza ee Falastiin, oo tan iyo 7-dii bishii October ee sanadkii hore ay ka socdeen weeraro aan kala joogsi lahayn oo Israel ay ku qaadayso.
"Waan ka mahadcelineynaa dadaalka Turkiga uu ku doonayo inuu ku soo afjaro arxan-darradan, waxaana ku dadaaleynaa inaan bixinno dhammaan taageerada aan awoodno," ayuu yiri.
Waxa uu sidoo kale xusay in dadka Soomaaliyeed inkastoo ay dhaqaale yar yihiin ay sidoo kale abaabuleen ololeyaal lagu muujinayo midnimada Falastiiniyiinta.
Maxamed oo rajo ka muujiyay mustaqbalka xidhiidhka Turkiga iyo Soomaaliya, waxa uu iftiimiyay suurtagalnimada kordhinta iskaashiga beeraha.
"Dhul-beereedkeena hodanka ah waxay awood u leeyihiin inay noqdaan kuwo wax soo saar leh oo ay taageerayaan beeralayda Turkiga iyo wareejinta tignoolajiyada, taas oo kor u qaadi doonta sugnaanta cuntada, horseedi doonta horumar waara oo dalka," ayuu yidhi.
Safiirka ayaa ku celceliyay muhiimadda ay leedahay iskaashiga labada dal, isagoo u arkayay inay aasaas u tahay xiriir qoto dheer oo ballaaran oo laba geesood ah.
