هوش مصنوعی یک عصر نوآوری را آغاز می کند - و در عین حال یک چالش مهم به همراه دارد.
شرکت های بزرگ تکنالوژی مانند گوگل، آمازون و مایکروسافت همیشه مسئول مصرف مقادیر زیادی انرژی بودهاند. اکنون هوش مصنوعی به نیروی محرکه اصلی این افزایش مصرف انرژی تبدیل شده است. با رشد سریع هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، تقاضای انرژی به طور چشمگیری افزایش یافته است.
هر بار که مدلی مانند مدل پشت ChatGPT آموزش می بیند، به قدرت محاسباتی عظیمی نیاز دارد. هرچه مدل بزرگتر و پیچیدهتر باشد، انرژی بیشتری مصرف می کند. با این سرعت، مصرف انرژی هوش مصنوعی می تواند به بحران انرژی منجر شود.
پیشبینیها نشان می دهند که استفاده از ChatGPT ممکن است ۲۰ برابر بیشتر از یک جستجوی ویب انرژی مصرف کند. در همین حال، آژانس بینالمللی انرژی پیشبینی می کند که مصرف انرژی مراکز داده تا سال ۲۰۲۶ دو برابر خواهد شد. این به بدین معناست که مراکز داده به اندازه یک کشور کامل مانند جاپان انرژی مصرف خواهند کرد.
تقاضای انرژی عظیم است. بدون منابع انرژی پایدار جدید، شبکه جهانی به زودی ممکن است به نقطه شکست برسد. به همین دلیل است که شرکت های بزرگ تکنالوژی به دنبال یک منبع انرژی پایدار و قابل اعتماد هستند. پس این انرژی از کجا خواهد آمد؟
اخیراً سوندار پیچای مدیرعامل گوگل با اعلام این که شرکت در حال بررسی انرژی هستهای برای تأمین تقاضای فزاینده انرژی هوش مصنوعی است، خبرساز شد.
به طور خاص، گوگل در حال بررسی رآیکتورهای هستهای کوچک مدولار یا اس ام آر است که اساساً رآیکتورهای هستهای فشرده هستند. این رآکتورها می توانند از مراکز داده شرکت گرفته تا زیرساخت های وسیع مورد نیاز برای عملیات های هوش مصنوعی را تأمین کنند. اس ام آر ها کوچکتر و انعطافپذیرتر از نیروگاههای هستهای سنتی هستند و تولید آنها در کارخانه ها و انتقالشان به مکانهای خاص راحت تر است.
پس چرا انرژی هستهای؟
انرژی هستهای معمولاً از نظر قدرت بیشتر فشرده است. به عنوان مثال، یک گرام اورانیوم می تواند به اندازه سه تن زغال سنگ یا ۱٫۵ بشکه نفت انرژی تولید کند. این برای شرکت هایی که با نیازهای انرژی فزاینده روبرو هستند، نقطه عطفی است.
گرایش گوگل به انرژی هستهای تنها برای تأمین نیازهای انرژی نیست. این بخشی از هدف آنها برای دستیابی به مقدار انتشار صفر کاربن تا سال ۲۰۳۰ است.
گرچه گوگل از سال ۲۰۰۷ به بعد کاربن خنثی بوده است، رشد سریع هوش مصنوعی باعث شده که مصرف انرژی شرکت تنها در چند سال تقریباً دو برابر شود. در سال ۲۰۲۳، انتشار گازهای گلخانهای گوگل نسبت به سال ۲۰۱۹، ۴۸ درصد افزایش یافته است. به همین دلیل سوندار پیچای هشدار داده است که بدون منابع انرژی جدید و پاک، اهداف پایداری آنها در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
برای سالها، منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد و خورشید گزینههای ترجیحی برای شرکت های تکنالوژی در جستجوی پایداری بودند. با این حال، باد و خورشید به شرایط جوی وابسته هستند، که آنها را کمتر قابل اعتماد می کند. در عوض، انرژی هستهای منبع انرژی پایداری با خروجی بالا فراهم می کند. اما منتقدانی برای گذار به انرژی هستهای وجود دارند.
حامیان انرژی هستهای مانند بیل گیتس، مدیرعامل سابق مایکروسافت، استدلال می کنند که این انرژی برای تأمین نیازهای فزاینده انرژی امریکا و مقابله با بحران اقلیمی جهانی ابزار حیاتی است. آنها می گویند بدون انرژی هستهای، کشور در تأمین نیازهای انرژی رو به افزایش خود از دیگر منابع انرژی عقب خواهد ماند.
اما منتقدان انرژی هستهای وجود دارند.
برخی به کمبود شفافیت در صنعت هستهای اشاره می کنند و معتقدند که برخی از این حرکتها بیشتر به "سبز شویی" مرتبط هستند تا یافتن راه حل های پایدار واقعی. دیگران نگرانی های خود را در مورد تأثیر واقعی انرژی هستهای بر محیط زیست بیان کرده اند.
فرآیند استخراج و پردازش اورانیوم برای انرژی هستهای نیاز به سوختهای فسیلی دارد و حتی قبل از شروع به کار نیروگاه ها میزان قابل توجهی گازهای گلخانهای تولید می کند.
با وجود این نگرانیها، مزایای انرژی هستهای غیرقابل انکار است. و تنها گوگل نیست که آماده استفاده از آن است. مایکروسافت و آمازون نیز در حال سرمایهگذاری در این حوزه هستند. این حرکتها نشان می دهد که گرایش به انرژی هستهای چیزی بیشتر از یک روند موقتی است. این به بخشی کلیدی از استراتژی انرژی در ساحه تکنالوژی تبدیل می شود.
مسابقه برای یافتن راه حل های انرژی قابل اعتماد و پایدار آغاز شده است، و این می تواند هستهای، خورشیدی یا چیزی کاملاً جدید باشد - جستجو برای پاسخ ها آینده تکنالوژی را شکل خواهد داد.