طوریکه ایالات متحده یک کمپاین جدید ضد ICC را با تحریم ها علیه این ارگان بین‌المللی آغاز می‌کند، جهان قرار است شاهد نمونه دیگری از تضعیف تلاش‌های جهانی ایالات متحده برای جستجوی عدالت باشد.

هفته گذشته، ایالات متحده یک لایحه را تصویب کرد که هدف آن محافظت از رهبران اسرائیل در برابر جنایات نسل کشی علیه فلسطینی‌ها است که در 15 ماه گذشته ادامه داشته است.

این لایحه که به دنبال تغییر قدرت در کانگرس ایالات متحده هنگامی که جمهوری خواهان کنترل هر دو مجلس را به دست گرفتند، مطرح شد، در پاسخ به دستور دستگیری صادر شده برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و یوا گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل، تحریم های علیه دیوان بین المللی جزایی را پیشنهاد می‌کند.

اشیش پراشار، یک استراتیژیست سیاسی و مشاور سابق نماینده صلح خاورمیانه بریتانیا، استدلال میکند که این حرکت ایالات متحده یک معیار دوگانه ناراحت کننده را در تطبیق قانون بین المللی نشان میدهد.

پراشار به TRT World گفت: غرب هفته گذشته واضحاً نشان داد که قانون بین المللی در حقیقت برای پاسخگو ساختن آنها طرح نشده است.

غرب در گذشته این را واضح ساخته است: قانون بین المللی در مورد دیکتاتورهای افریقایی و روسیه صدق میکند و این در حالی است که غرب بارها مرتکب قتل عام، جنایات جنگی و نسل کشی شده است.

قانون ضد محکمه غیرقانونی

این لایحه که «قانون ضد محکمه غیرقانونی» نامیده می شود، در حال حاضر منتظر تایید مجلس سنا است. این لایحه تحریم ها را بالای افرادی که به ICC در تلاش‌های آن برای پیگرد قانونی امریکایی‌ها یا اسرائیلی‌ها کمک می‌کنند، وضع خواهد کرد.

این تحریم‌ها شامل مسدود کردن دارایی‌های ملکیت و رد درخواست ویزه به خارجی‌هایی است که از نظر مادی یا مالی در تلاش‌های محکمه کمک میکنند.‌

این پیشنهادات تحریم ها با وجود اجماع فزاینده میان نهادها و کارشناسان بین المللی مبنی بر اینکه جنایات جنگی اسرائیل در غزه به نسل کشی می رسد، ارائه می شود.

حقوق جزای بین‌المللی و نگرش امریکا

ICC با دستورات تاریخی دستگیری نتانیاهو و گالانت در نوامبر گذشته زمینه را برای گسترش میکانیزم های پاسخگویی فراهم کرد.

کشورهایی که به اساسنامه روم یا اساسنامه ICC پایبند هستند میتوانند افراد، رهبران سیاسی و پرسونل نظامی را که به نسل کشی یا جنایات علیه بشریت کمک میکنند با صلاحیت جهانی محاکمه کنند.

هفته گذشته یک گام تاریخی با اولین کاربرد این مرجع برداشته شد.

دادگاهی برزیل به پولیس دستور داده است که یک سرباز اسرائیلی متهم به جنایات جنگی در غزه را مورد بررسی قرار دهد. درخواست محکمه برای یک تحقیق عاجل یک مثال چشمگیر یک کشور عضو اساسنامه روم است که مقررات آنرا در سطح ملی تطبیق میکند.

آیا تحریم های ایالات متحده میتواند نگرش غرب را تغییر دهد؟

به تعقیب تحریم‌های پیشنهادی ایالات متحده علیه دیوان بین المللی جزایی، بسیاری از کشورهای غربی مانند انگلستان، فرانسه، جرمنی و پولند احتمالاً با واشنگتن همسو خواهند شد.

پراشار میگوید: من فکر میکنم که ما شاهد یک دسته از واکنش‌های منفی از طرف همان دولت‌هایی خواهیم بود که بشکل متداوم این نسل کشی را رد کرده اند، این نسل کشی را مسلح کرده اند و در مقابل آن ایستادگی نکرده اند.

حالا وقت آن است که متحدین اروپایی موضع خود را تغییر دهند و در مقابل ایالات متحده ایستادگی کنند. "آنها باید نشان دهند که آیا به قوانین بین المللی باور دارند یا خیر."

واشنگتن از نظر تاریخی چالش‌های مهمی را برای ICC ایجاد کرده است و زمانیکه محکمه در مورد جرایم جنگی که شامل پرسونل ایالات متحده یا متحدین‌اش – مخصوصاً اسرائیل– تحقیق میکند، بشکل فعال با محکمه مخالفت کرده است.

این تاکتیک های فشار شامل تحریم مقامات ICC و فشار آوردن بر کشورهای عضو برای پس گرفتن حمایت خود از تحقیقاتی که برخلاف منافع ایالات متحده بوده، می‌باشد.

فشارهای استخبارات اسرائیل بر مقامات ICC

معلومات که در مورد جاسوسی استخبارات اسرائیل از مقامات ICC برای سالها ظهور کرد، همچنان میزان فشار را آشکار میسازد.

پیش از این، امریکا در زمان دولت ترامپ، علیه فاتو بنسوده، رییس سارنوال محکمه بین‌المللی و سایر کارکنان محکمه بین المللی جزایی به دلیل تحقیقات محکمه بین‌المللی درباره جنایات جنگی امریکا در افغانستان و جنایات جنگی اسرائیل در سرزمین‌های فلسطین، تحریم‌هایی وضع کرده بود.

بنسوده، به ویژه، تهدیدات مستقیم از سوی رهبری موساد دریافت کرد. این تهدیدات در خصوص آسیب به بنسودا یا خانواده اش بود و هدف آن این بود تا محکمه بین المللی جزایی را از اقامه دعاوی علیه اسرائیل بازدارد.

دولت بایدن بعداً این تحریم ها را لغو کرد، اما تلاش برای اعمال مجدد آنها حالا پرسش‌های مهم حقوقی و اخلاقی را مطرح میکند.

افزایش مخالفت سیاسی

اپوزیسیون سیاسی نیز در حال افزایش است. در اپریل 2024، یک گروه از سناتوران جمهوریت خواه ایالات متحده یک هشدار را به سارنوال فعلی ICC، کریم خان فرستادند. سناتوران تهدید کرده‌اند که اگر این احکام دستگیری باقی بماند، تحریم ها بالای خان و دیگر مقامات محکمه بین المللی جزایی و خانواده‌های آنها وضع خواهد شد.

پراشار میگوید: ICC و حاکمان محکمه میدانستند که اگر آنها این حکم های دستگیری را صادر کنند، تحریم، مجازات و مورد حمله قرار خواهند گرفت.

ایالات متحده هیچ پاسخگویی برای اسرائیل یا برای خود نمیخواهد. بخاطریکه پاسخگویی اسرائیل به این معنی است که ایالات متحده نیز پاسخگو باشد؛ بخاطریکه ایالات متحده تمام این حمایت سیاسی و نظامی را برای انجام این نسل کشی به اسرائیل فراهم ساخت.

تأثیر تحریم‌ها بر تحقیقات محکمه بین‌المللی

 انتظار نمی رود که تحریم های پیشنهادی ایالات متحده تحقیقات محکمه بین المللی جزایی در مورد اسرائیل را کاملاً از مسیر خارج کند. اما، این اقدامات ممکن مشکلات عملیاتی را ایجاد کند. بطور مثال، منجمد کردن دارایی های مستقر در ایالات متحده یا دلسرد کردن نهاد های مالی از معامله با ICC.

قبلاً، کمپاین ضد ICC ایالات متحده که سارنوالان و کارمندان ICC را هدف قرار میداد در سطح جهانی محکوم شده بود. به استثناء اسرائیل، هیچ دموکراسی غربی یا متحد ایالات متحده از این کمپاین حمایت نکرد.

این بار، به ویژه در اروپا، تلاش های ایالات متحده برای مانع شدن از عدالت می تواند باعث واکنش قوی تری شود و تمرکز را از انتقاد از ICC به مداخله واشنگتن در قوه قضاییه تغییر دهد.