Турскиот министер за надворешни работи, Хакан Фидан, во средата изјави дека Анкара нема да го прифати планот на американскиот претседател Доналд Трамп за преземање на Газа и насилно раселување на нејзиниот народ, повикувајќи предлогот да не се сфаќа сериозно.
„Веројатно има само две земји во светот кои го поддржуваат ова: САД и Израел. Остатокот од светот е против тоа“, рече Фидан во интервју за Ал Џезира Арабик.
Приоритет број еден на Туркије во надворешната политика е намалувањето на конфликтите и прекинот на војните во региони како Блискиот Исток, Кавказ, Балканот, Црното Море, Медитеранот и вклучувајќи го и Егејскиот регион, рече тој, нагласувајќи дека штом тоа ќе се случи, економскиот развој и обезбедувањето основни услуги за луѓето ќе станат многу полесни.
„Ние водиме надворешна политика која е конструктивна, не ја загрозува безбедноста на другите, го почитува територијалниот интегритет на сите, има за цел економски развој и покажува почит кон националната волја на сите“, додаде тој.
Фидан рече дека владата на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху ја гледа безбедноста на Израел не во решение за две држави, туку во експанзијата и експанзионизмот на Израел во регионот.
Тој понатаму предупреди дека Тел Авив не само што одбива да им даде на Палестинците држава, туку и спроведува пошироки територијални амбиции.
„Наместо да обезбедат безбедност и за себе и за другите, тие планираат да ги анектираат палестинските земји, па дури и да ги окупираат Либан и Сирија“, рече тој.
Тој нагласи дека ваквите политики се неодржливи.
„Америка сега ја поддржува оваа погрешна политика, но таа не е одржлива“.
Сирија
Во врска со Сирија, Фидан ја потврди посветеноста на Анкара за територијалниот интегритет на земјата, наведувајќи дека каква било интервенција, без разлика дали од терористички групи како ПКК или од Израел, е неприфатлива и дестабилизирачка.
Тој исто така нагласи дека самата Сирија работи на национално единство.
„Територијалниот интегритет на Сирија е од клучно значење. Секој обид да се подели - без разлика дали преку контрола на ПКК или израелска интервенција - само ќе создаде дополнителна нестабилност“, рече тој.
Тој ја пофали издржливоста на сирискиот народ, истакнувајќи ги нивните жртви во изминатите 15 години.
„Милиони се раселени, стотици илјади ги загубија животите“, рече тој, додавајќи дека историјата покажала дека Сиријците нема да дозволат странска окупација.
Башар ал Асад, лидерот на Сирија речиси 25 години, побегна во Русија откако антирежимските групи ја презедоа контролата врз Дамаск на 8 декември, ставајќи крај на режимот на партијата Баас, кој беше на власт од 1963 година.
Во својата повеќе од 35-годишна терористичка кампања против Туркије, ПКК - на листата на терористички организации од Туркије, САД и Европската унија - е одговорна за смртта на повеќе од 40.000 луѓе, вклучувајќи жени, деца и доенчиња.
Украина
Фидан зборуваше и за дипломатските напори на Туркије во однос на Украина, велејќи дека има знаци дека војната се приближува кон крајот.
„Има дискусии за условите за прекин на огнот“, рече тој, посочувајќи дека и Вашингтон и Москва се подготвуваат да назначат претставници за преговори.
„До летото, треба да видиме конкретни чекори кон запирање на војната во Украина“, истакна тој.
Тој се осврна на променливата безбедносна динамика во Европа, објаснувајќи дека европските земји, кои претходно беа усогласени со САД за Украина, сега се наоѓаат во ранлива позиција.
„Безбедносната рамка што Европа ја изгради со САД сега е доведена во прашање“, рече тој, сугерирајќи дека некои европски нации би можеле да бараат алтернативни безбедносни структури надвор од НАТО.
Војната меѓу Украина и Русија, која сега е трета година, останува клучно геополитичко прашање со тековните воени судири и дипломатските напори за решение.
Додека Украина продолжува да добива западна воена и економска поддршка, Русија ги продолжува своите операции и покрај меѓународните санкции.
Неодамнешните дипломатски потези, вклучително и разговорите на претседателот Трамп со неговиот руски колега Владимир Путин и стратегијата на американскиот државен секретар Марко Рубио за обновување на врските со Москва, сигнализираат обновени напори за ставање крај на конфликтот.
Членство во ЕУ
За процесот на членство на Туркије во ЕУ, Фидан повтори дека Анкара останува посветена на пристапувањето.
„Како што изјави претседателот Реџеп Таип Ердоган по последниот состанок на владата, официјалниот став на Туркије за членството во ЕУ не е променет“, рече тој, додавајќи дека европската политика на идентитет останува клучна пречка.
„Дали тие ќе се преиспитаат во новите глобални услови? Се надеваме дека е така“, рече тој.
Патувањето на Туркије кон членство во ЕУ започна пред речиси 60 години со потпишувањето на Договорот од Анкара.
И покрај тоа што е официјална земја-кандидат, процесот на пристапување се соочи со бројни предизвици, вклучително и политички пречки и застој во преговорите.
Турските власти нагласија дека унапредувањето на овој процес бара ЕУ да усвои конструктивен и стратешки пристап усогласен со кандидатскиот статус на Туркије.
Газа
За Газа, Фидан дополнително го потврди силното противење на Туркије на планот за преземање на Трамп, нарекувајќи го „апсурден предлог“ што не треба да се сфати сериозно.
Тој ги повика арапските нации да заземат цврст став против акциите на Израел, нагласувајќи дека толеранцијата за таквите политики е неприфатлива.
Запрашан за улогата на палестинската група Хамас во иднината на Газа, Фидан го бранеше нејзиниот легитимитет.
„Хамас е политичка партија во палестинската државна структура“, рече тој, додавајќи дека израелската окупација е основната причина за отпорот.
„Ако еден добие сопствена држава, земја и суверенитет, но сепак избере агресија, сите можеме да се обединиме за да ја спречиме“, подвлече тој, додавајќи: „Но, што треба да прават луѓето под окупација?
Тој понатаму предупреди дека сузбивањето на Хамас без да се решат палестинските поплаки само ќе доведе до посилни движења на отпорот во иднина.
„Хамас не е само организација; тоа е идеја, идеологија родена од окупација, понижување и угнетување“, рече тој.
„Ако Хамас исчезне, на негово место ќе дојде друго, уште посилно движење“.
Судан
Фидан на крајот го коментираше Судан, нарекувајќи го тековниот конфликт „трагична ситуација“ за муслиманскиот свет.
Тој ги истакна хуманитарните напори на Туркије во регионот и го повика исламскиот свет посериозно да ја сфати кризата.
Истакнувајќи ја посветеноста на Анкара за конструктивна надворешна политика, Фидан заклучи: „Се додека претседателот Ердоган и ние сме на функција, ќе продолжиме да веруваме дека нашите политики носат мир во нашиот регион и во светот“.
Суданската армија и Силите за брза поддршка (РСФ) водат војна од април 2023 година во која загинаа повеќе од 20.000 луѓе и раселени 14 милиони, според ОН и локалните власти.
Истражувањето на американските универзитети, сепак, проценува дека бројот на загинати е околу 130.000.