Οι Νοτιοκορεάτες βουλευτές πρότειναν την Τετάρτη την αποπομπή του Προέδρου Γιουν Σουκ Γιολ για την απόφασή του να κηρύξει στρατιωτικό νόμο. Ο Γιουν είχε αποσύρει την απόφαση αυτή μετά από μια χαοτική κρίση μεταξύ του κοινοβουλίου και του στρατού. Το περιστατικό έχει αμαυρώσει τη φήμη της χώρας.

Ο στρατιωτικός νόμος που κήρυξε ο Γιουν το βράδυ της Τρίτης είχε ως στόχο την απαγόρευση των πολιτικών δραστηριοτήτων στη Νότια Κορέα και τη λογοκρισία των μέσων ενημέρωσης. Η Νότια Κορέα έχει την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ασία και είναι σημαντικός σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

Ένοπλοι στρατιώτες εισέβαλαν στο κτίριο της Εθνοσυνέλευσης στη Σεούλ, αλλά αποσύρθηκαν αφού το προσωπικό της βουλής επενέβη με πυροσβεστήρες. Οι βουλευτές απέρριψαν την απόφαση στρατιωτικού νόμου και σημειώθηκαν επεισόδια ανάμεσα στους διαδηλωτές και την αστυνομία έξω από το κτίριο.

Το βράδυ της Τετάρτης, ομάδες πολιτών και εργαζομένων πραγματοποίησαν αγρυπνία υπό το φως των κεριών στο κέντρο της Σεούλ, απαιτώντας την παραίτηση του Γιουν. Η διαμαρτυρία θύμιζε τις μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεις υπό το φως των κεριών που οδήγησαν στην παραπομπή της πρώην προέδρου Παρκ Γκουν-Χι το 2017. Στη συνέχεια οι ομάδες πραγματοποίησαν πορεία προς το προεδρικό γραφείο.

Έξι κόμματα της νοτιοκορεατικής αντιπολίτευσης κατέθεσαν στο κοινοβούλιο νομοσχέδιο που ζητούσε την αποπομπή του Γιουν. Ο Γιουν αντιμετώπιζε ήδη κατηγορίες για αυταρχική ηγεσία τόσο από τους αντιπάλους του όσο και από το ίδιο του το κόμμα. Η ψηφοφορία έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή ή το Σάββατο.

Η συνεδρίαση της ολομέλειας για την επίσημη παρουσίαση του νομοσχεδίου έχει προγραμματιστεί για λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Τετάρτης.

«Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε τα στραβά μάτια στον παράνομο στρατιωτικό νόμο» δήλωσε στους δημοσιογράφους ο βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος Κιμ Γιονγκ Μιν. «Δεν μπορούμε πλέον να επιτρέψουμε την κατάρρευση της δημοκρατίας».

Ο ηγέτης του κυβερνώντος Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας του Γιουν απαίτησε την αποπομπή του υπουργού Άμυνας Κιμ Γιονγκ Χιουν και την παραίτηση ολόκληρου του υπουργικού συμβουλίου. Το υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι ο Κιμ προσφέρθηκε να παραιτηθεί.

Η κρίση συγκλόνισε τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και οδήγησε τον δείκτη KOSPI της Νότιας Κορέας σε πτώση κατά 1,4%. Αυτό αύξησε τις απώλειες από την αρχή του έτους σε πάνω από 7%, καθιστώντας τον KOSPI τον σημαντικότερο χρηματιστηριακό δείκτη της Ασίας με τις χειρότερες επιδόσεις φέτος.

Αν και το γουόν παρέμεινε σταθερό, πλησίαζε στο χαμηλότερο επίπεδο της διετίας. Οι έμποροι εξέφρασαν αμφιβολίες ότι οι αρχές της Νότιας Κορέας παρεμβαίνουν. Είχαν προηγηθεί ολονύκτιες συνομιλίες μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Τσόι Σανγκ-Μοκ και του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Νότιας Κορέας Ρι Τσανγκ-γιονγκ.

Το βράδυ της Τετάρτης, ο Τσόι έστειλε έκτακτο σημείωμα στους παγκόσμιους οικονομικούς ηγέτες και τους οίκους αξιολόγησης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, το σημείωμα ανέφερε ότι η αγορά λειτουργεί κανονικά και το υπουργείο εργάζεται για τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων που μπορεί να προκύψουν από την πολιτική αναταραχή.

Καμία απτή απειλή

Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του το βράδυ της Τρίτης, ο Γιουν δήλωσε ότι ο στρατιωτικός νόμος ήταν απαραίτητος για την προστασία της χώρας από τις φιλοβορειοκορεατικές αντικρατικές δυνάμεις και την υπεράσπιση της ελεύθερης συνταγματικής τάξης. Ωστόσο, δεν προσδιόρισε μια συγκεκριμένη απειλή.

Μέσα σε λίγες ώρες, το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας εξέδωσε ομόφωνο ψήφισμα για την άρση του στρατιωτικού νόμου σε συνεδρίαση στην οποία συμμετείχαν 190 από τα 300 μέλη του. Στη συνεδρίαση αυτή συμμετείχαν 18 μέλη του κόμματος του Γιουν.

Ο πρόεδρος απέσυρε την απόφαση αυτή περίπου έξι ώρες μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου.

Οι διαδηλωτές έξω από την Εθνοσυνέλευση αντέδρασαν με συνθήματα και χειροκροτήματα. «Νικήσαμε!» φώναζαν και ένας διαδηλωτής έπαιζε τύμπανο.

«Υπάρχουν απόψεις ότι η κατάσταση είναι υπερβολική για να προχωρήσουμε σε έκτακτο στρατιωτικό νόμο και ότι δεν ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες έκτακτου στρατιωτικού νόμου, αλλά αυτό έγινε εξ ολοκλήρου εντός του συνταγματικού πλαισίου», δήλωσε τηλεφωνικά αξιωματούχος της νοτιοκορεατικής προεδρίας.

Δεν υπήρξε καμία αντίδραση από τη Βόρεια Κορέα στο δράμα που εκτυλίσσεται στο Νότο.

Ο Γιουν προκάλεσε ανησυχία στους Νοτιοκορεάτες χαρακτηρίζοντας τους επικριτές του «κομμουνιστικές ολοκληρωτικές και αντικρατικές δυνάμεις», καθώς το ποσοστό υποστήριξης του έπεσε κατακόρυφα. Τον Νοέμβριο, αρνήθηκε καταγγελίες για άσκηση επιρροής του ιδίου και της συζύγου του και υιοθέτησε αυστηρή προσέγγιση κατά των εργατικών συνδικάτων.

Η Σεούλ φαινόταν σε μεγάλο βαθμό φυσιολογική την Τετάρτη, με την κίνηση σε ώρα αιχμής στα τρένα και τους δρόμους ως συνήθως.

Ωστόσο, το εργατικό συνδικάτο της Hyundai Motor ανακοίνωσε σχέδια για απεργία την Πέμπτη και την Παρασκευή. Ορισμένοι μεγάλοι εργοδότες, όπως η Naver Corp και η LG Electronics Inc, συμβούλευσαν τους υπαλλήλους να εργαστούν από το σπίτι.

Μια μεγάλη νοτιοκορεατική αλυσίδα καταστημάτων ψιλικών δήλωσε ότι οι πωλήσεις κονσερβοποιημένων τροφίμων, στιγμιαίων νουντλς και εμφιαλωμένου νερού εκτοξεύτηκαν μέσα σε μια νύχτα, αλλά προτίμησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.

«Αυτή η κατάσταση με ενοχλεί βαθιά και ανησυχώ πολύ για το μέλλον της χώρας», δήλωσε ο 39χρονος κάτοικος της Σεούλ Κιμ Μπιεόνγκ-ιν.

Η Εθνοσυνέλευση μπορεί να παραπέμψει τον πρόεδρο σε δίκη, εάν πάνω από τα δύο τρίτα των βουλευτών ψηφίσουν υπέρ. Θα ακολουθήσει δικαστική διαδικασία κατά την οποία το συνταγματικό δικαστήριο θα μπορούσε να επικυρώσει την απόφαση με την ψήφο των έξι από τους εννέα δικαστές του.

Το κόμμα του Γιουν διαθέτει 108 έδρες στη συνέλευση των 300 εδρών.

Ο Κίνδυνος Ξεπεράστηκε

Εάν ο Γιουν είχε παραιτηθεί ή είχε αποπεμφθεί, ο πρωθυπουργός Χαν Ντακ Σου θα είχε αναλάβει την ηγεσία της χώρας για 60 ημέρες μέχρι τη διεξαγωγή νέων εκλογών.

«Η Νότια Κορέα ως έθνος ξεπέρασε τον κίνδυνο, αλλά ο πρόεδρος Γιουν μπορεί να έσκαψε μόνος του τον λάκκο του», δήλωσε ο Ντάνι Ράσελ, αντιπρόεδρος του Asia Society Policy Institute με έδρα την Ουάσινγκτον, αναφερόμενος στην πρώτη κήρυξη στρατιωτικού νόμου στη Νότια Κορέα από το 1980.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι χαιρετίζει την απόφαση του Γιουν να ανακαλέσει τον στρατιωτικό νόμο. «Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι οι πολιτικές διαμάχες θα επιλύονται ειρηνικά και σύμφωνα με το κράτος δικαίου», ανέφερε σε δήλωσή του.

Η Νότια Κορέα φιλοξενεί περίπου 28.500 Αμερικανούς στρατιώτες ως κληρονομιά από τον πόλεμο της Κορέας μεταξύ 1950-1953.

Οι προγραμματισμένες αμυντικές συνομιλίες και τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια μεταξύ των δύο συμμάχων έχουν αναβληθεί λόγω των διπλωματικών επιπτώσεων αυτής της κρίσης.

Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι δήλωσε ότι η πολιτική κατάσταση της Νότιας Κορέας είναι «εσωτερική υπόθεση». Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί με ανησυχία τα «τραγικά» γεγονότα στη Νότια Κορέα.

Ο Γιουν, ένας εισαγγελέας με καριέρα, θριάμβευσε οριακά στις πιο αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές στην ιστορία της Νότιας Κορέας το 2022, εκμεταλλευόμενος ένα κύμα δυσαρέσκειας για διάφορα ζητήματα.

Όμως, ως ηγέτης που δεν είναι δημοφιλής, τα ποσοστά υποστήριξης του Γιουν κυμαίνονται εδώ και μήνες γύρω στο 20% και η αντιπολίτευση κέρδισε σχεδόν τα δύο τρίτα των κοινοβουλευτικών εδρών στις εκλογές του Απριλίου.

Ο στρατιωτικός νόμος έχει κηρυχθεί περισσότερες από δώδεκα φορές από τότε που η Νότια Κορέα ιδρύθηκε ως δημοκρατία το 1948. Το 1980, μια ομάδα στρατιωτικών αξιωματούχων ανάγκασε τον τότε πρόεδρο Τσόι Κιου-Χα να κηρύξει στρατιωτικό νόμο για να καταστείλει τις εκκλήσεις για την αποκατάσταση της δημοκρατικής διακυβέρνησης.