Կլիմայական ճգնաժամը տեսախաղերում. նոր մոտեցումներ և մարտահրավերներ
Խաղի դիզայներ Սեմ Ալֆրեդը լավ գիտակցում է, որ տեսախաղ ստեղծելը, որի հիմքում կլիմայական ճգնաժամն է, մի մեծ մարտահրավեր է: Այսօր, երբ ամենավաճառվող խաղերի ցուցակները լցված են բռնության և ոչնչացման թեմաներով, Ալֆրեդը փորձում է փոխել այս միտումը: Նրա «Terra Nil» ռազմավարական խաղը, որը թողարկվել է անցյալ տարվա մարտին, խաղացողներին առաջարկում է պատասխանատվություն ստանձնել էկոհամակարգերի վերակառուցման համար: Այս խաղը, որը ներգրավել է 300,000 խաղացողների, ներկայացնում է նոր մոտեցում, որտեղ խաղացողները պետք է վերականգնեն բնությունը, փոխարենը այն ոչնչացնելու:
«Ես կորցրել եմ հաշիվը, թե քանի հոգի է ծաղրել կամ մերժել խաղը, քանի որ այն չի վերաբերում մարդկանց գնդակահարելուն կամ մոլեգնող էքսպանսիոնիզմին», - ասում է Ալֆրեդը: Նրա նպատակն է ցույց տալ, որ հնարավոր է ստեղծել ռազմավարական խաղ, որը չի շահագործում շրջակա միջավայրը: «Միջավայրը խաղի կիզակետն էր», - ավելացնում է նա, նշելով, որ խաղի միջոցով կարելի է կրթել մարդկանց բնապահպանական խնդիրների մասին:
Բնապահպանական ուղերձներ խաղերում
Ալֆրեդը չի առաջինը, ով իր խաղերում ներառում է բնապահպանական ուղերձներ: 2017 թվականին «Cities: Skylines» խաղը ներկայացրեց «Կանաչ քաղաքներ» ճյուղը, որտեղ խաղացողները կարող էին ստեղծել իրենց իդեալական մետրոպոլիան՝ հաշվի առնելով շրջակա միջավայրի կառավարումը: «Green Cities-ի ընդլայնումը զարմանալիորեն բևեռացրեց հանդիսատեսին», - ասում է Մարիինա Հալիկայնենը, Colossal Order-ի ղեկավար տնօրենը: «Մենք լսեցինք, որ մարդիկ ասում էին, թե մենք հիմա փչացնում ենք խաղը՝ գնալով քաղաքական»:
Խաղի մշակողները հերքում են, որ իրենց նպատակն է քաղաքականություն մտցնել խաղի մեջ: Նրանք նշում են, որ խաղացողները կարող են ընտրել՝ կանաչապատե՞լ իրենց քաղաքը, թե՞ ոչ: Սա ցույց է տալիս, որ խաղի մշակողները փորձում են գտնել հավասարակշռություն բնապահպանական խնդիրների և խաղային փորձի միջև:
Կլիմայական խնդիրները և խաղային համայնքը
Խաղերի ոլորտում կլիմայական խնդիրները չեն մնում անտեսված: «Քաղաքակրթություն» խաղը ներառել է կլիմայական ճգնաժամը 2019 թվականի իր վեցերորդ հրատարակության մեջ: Մոտավորապես երեք միլիարդ մարդ տարին առնվազն մեկ անգամ վիդեոխաղեր է խաղում, ինչը նշանակում է, որ կլիմայի քարոզարշավի կազմակերպիչները վաղուց թիրախավորում են նրանց որպես պոտենցիալ լսարան: ՄԱԿ-ն անգամ փորձել է ստեղծել կլիմայական խաղ՝ «Առաքելություն 1.5», որը հասել է ավելի քան վեց միլիոն մարդու:
Խաղերի ոլորտի գործիչները միավորվել են տարբեր կոլեկտիվների մեջ՝ տեսնելու, թե ինչպես կարող են կլիման ներառել իրենց խաղերում: «Playing for the Planet» դաշինքը, որը աջակցում է Միավորված ազգերի կազմակերպությանը, 2020 թվականից սկսած ամեն տարի անցկացնում է «Green Game Jam»: Սա ցույց է տալիս, որ խաղային համայնքը պատրաստ է ակտիվորեն մասնակցել կլիմայական խնդիրների լուծմանը:
Գերազանցություն և պատասխանատվություն
«Դուք գերհզորություն ունեք. Դուք գեյմմեյքեր եք»,- ասում է Ubisoft հրատարակչության գեղարվեստական ղեկավար Առնաուդ Ֆայոլը: «Դուք կարող եք խոսել մոլորակի երեք միլիարդ խաղացողների հետ, ովքեր արդեն վստահում են ձեր ասելիքին»: IGDA-ի կլիմայական բաժանմունքը համախմբում է ոլորտի շուրջ 1500 մասնագետների, ովքեր կիսում են իրենց փորձը՝ տեսախաղերը լցնելու կլիմայական խնդիրներով:
«Գաղափարը դրական մշակութային ազդեցություն ստեղծելն է գեղագիտության, պատմվածքների, խաղային մեխանիզմների և տեխնոլոգիաների միջոցով», - նշում է Ֆայոլը: Այս մոտեցումը ցույց է տալիս, որ խաղերի մշակողները կարող են լինել ոչ միայն զվարճանքի աղբյուր, այլ նաև կրթական գործիքներ, որոնք կարող են օգնել մարդկանց հասկանալ և լուծել կլիմայական խնդիրները:
Ապագայի հեռանկարներ
Այսպիսով, խաղերի աշխարհը, որը նախկինում կենտրոնացած էր բռնության և ոչնչացման վրա, այժմ սկսում է ներառել բնապահպանական խնդիրներ: «Terra Nil» և նմանատիպ խաղերը ցույց են տալիս, որ հնարավոր է ստեղծել հետաքրքիր և կրթական խաղեր, որոնք կարող են ազդել խաղացողների մտածելակերպի վրա: Այս փոփոխությունը կարող է լինել կարևոր քայլ դեպի ավելի պատասխանատու և էկոլոգիապես մաքուր խաղային մշակույթ:
Խաղերի մշակողները, ովքեր պատրաստ են ընդունել այս մարտահրավերը, կարող են ոչ միայն փոխել խաղային համայնքը, այլ նաև նպաստել ավելի լայն հասարակական փոփոխություններին, որոնք անհրաժեշտ են մեր մոլորակի համար: