فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) تصمیم خود برای ممنوعیت اسرائیل از مسابقات بین‌المللی را به تعویق انداخت، اقدامی که به دلیل استانداردهای دوگانه و تناقضات در برخورد با مسائل انسانی و سیاسی مورد انتقاد قرار دارد. این تعویق در حالی است که اسرائیل در غزه جنایات گسترده‌ای مرتکب شده است.

فیفا در یک اقدام نادر، از کمیته انضباطی خودخواسته تا تحقیقات لازم در مورد ادعای تبعیضی که اتحادیه فوتبال فلسطین (PFA) مطرح شده است، انجام دهد. در واقع، فیفا درخواست کرده که موضوع تبعیض احتمالی بررسی شود.

فیفا ادعا می‌کند که نمی‌خواهد در مسائل سیاسی دخالت کند، اما این توجیهی برای فرار از مسئولیت است. سیاست بر تمامی جنبه‌های زندگی از جمله ورزش، تأثیر می‌گذارد. وقتی تیم‌های اسرائیلی در مسابقات بین‌المللی شرکت می‌کنند، این پیام را منتقل می‌کنند که دولت اسرائیل می‌تواند به راحتی با خشونت کار خود را پیش ببرد و این خشونت به‌گونه‌ای نادیده گرفته شود. این وضعیت به‌هیچ‌عنوان قابل‌قبول نیست و چنین رویکردهایی باید موردتوجه و اعتراض قرار گیرد.

در جلسه‌ای که روز پنج‌شنبه در زوریخ برگزار شد، مقامات فیفا اعلام کردند که هنوز تصمیمی در مورد درخواست فلسطین برای تعلیق اسرائیل از فدراسیون اتخاذ نکرده‌اند. این موضوع منجر به ناامیدی و خشم بسیاری از اعضای جامعه ورزشی شد.

خبرگزاری دویچه‌وله با انتشار توییتی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: فیفا پس از بررسی‌های حقوقی، هنوز در خصوص ممنوعیت اسرائیل از رقابت‌های بین‌المللی تصمیمی نگرفته است. پنج ماه پیش، اتحادیه فوتبال فلسطین درخواست تعلیق این کشور را مطرح کرد. اکنون، «جیانی اینفانتینو» تصمیم گرفته است که این موضوع را به دو کمیته فیفا ارجاع دهد.

ابوبکر عابد خبرنگار و تحلیلگر ورزشی و جوان فلسطینی از غزه است، در گفت‌وگو با تی‌آرتی ورلد (TRT World) گفت: فیفا با تعویق دوباره تصمیم خود، استانداردهای دوگانه و تبعیض‌آمیز خود را نشان می‌دهد. پس از یک سال نسل‌کشی زنده که تقریباً تمام زیرساخت‌های ورزشی نابود شده و بیش از ۳۰۵ بازیکن فوتبال کشته شده‌اند، فیفا نمی‌تواند موضعی قاطع بگیرد و ممنوعیت اسرائیل را اعلام کند.

او افزود که تنها سه روز طول کشید تا فیفا پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ تحریم‌هایی علیه روسیه اعمال کند. همچنین افزود: تعویق تصمیم فیفا می‌تواند به ما بگوید که تمام کمپین‌های به اصطلاح «برابری» آن‌ها تنها ظاهری توخالی بوده است.

همدردی بین‌المللی با اوکراین در مقایسه با سکوت در مورد فلسطین، نوعی تزویر و به نمایش گذاشتن استانداردهای دوگانه فیفا را نشان می‌دهد.

ابوبکر عابد خبرنگار و تحلیلگر ورزشی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: تنها یکی از ده استادیوم غزه سالم مانده است. درعین‌حال، تقریباً تمام باشگاه‌های غزه تخریب شده‌اند. این جنگ مرگبارترین و ویرانگرترین جنگ بوده است.

اکنون ضروری است از مقامات فیفا، یوفا و فدراسیون‌ها و باشگاه‌های ملی فوتبال بپرسیم که در برابر جنایات اسرائیل کجا پنهان شده‌اند و چرا اقدامی قاطع انجام نمی‌دهند.

تحقیقات

اتحادیه فوتبال فلسطین، اولین درخواست خود برای تعلیق اسرائیل در فیفا در ماه می ارائه داد و فیفا دستور ارزیابی قانونی فوری را مطرح کرد و وعده داد که این موضوع را در جلسه فوق‌العاده شورای خود در ماه ژوئیه بررسی می‌کند.

اما در ماه ژوئیه، فیفا اعلام کرد که ارزیابی قانونی تا ۳۱ اوت با شورا به اشتراک گذاشته خواهد شد و مدعی شد: باتوجه‌به درخواست‌های هر دو طرف برای تمدید مهلت ارائه دیدگاه‌هایشان که فیفا نیز آن را مناسب می‌داند، به زمان بیشتری نیاز است تا این فرایند بادقت کافی بررسی شود.

بااین‌حال، طبق گفته افراد نزدیک به این موضوع، گزارش کارشناسان حقوقی فیفا یک هفته قبل از این اطلاع‌رسانی به هیئت مربوطه تحویل داده شده بود.

حالا همین مهلت زمانی، بار دیگر در جلسه شورای ۳۷ نفره فیفا در روز پنج‌شنبه تمدید شده است. این در حالی است که نسل‌کشی فلسطینی‌ها شدت یافته و درگیری‌ها در خاورمیانه افزایش‌یافته است. فیفا روز پنجشنبه در مقر این سازمان در زوریخ، نتایج تحلیل‌های حقوقی را تصویب کرد.

صفحه رسمی «Middle East Eye» در ایکس با انتشار پستی نوشت: چه چیز دیگری باید اتفاق بیفتد تا کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) و فیفا اسرائیل را از رقابت‌های ورزشی بین‌المللی تعلیق کنند؟ «جبریل رجوب» رئیس کمیته المپیک فلسطین روز سه‌شنبه اعلام کرد که آن‌ها درخواست‌های خود را برای ممنوعیت اسرائیل از حضور در رویدادهای ورزشی بین‌المللی به هر دو سازمان کمیته بین‌المللی المپیک و فیفا ارسال کرده‌اند.

فیفا در بیانیه‌ای اعلام کرد: کمیته انضباطی فیفا مأموریت دارد که تحقیقاتی در مورد تخلف تبعیضی ادعا شده از سوی اتحادیه فوتبال فلسطین آغاز کند.

مشارکت تیم‌های اسرائیلی در مسابقات فوتبال اسرائیل که گفته می‌شود در سرزمین‌های فلسطینی مستقر هستند، همچنین تحت بررسی قرار خواهد گرفت.

این در حالی است که «جیانی اینفانتینو» رئیس فیفا می‌گوید شورا از مشاوره کارشناسان مستقل پیروی کرده است. او افزود: خشونت‌های فعلی در منطقه تأیید می‌کنند که ما به‌صورت ویژه به صلح نیاز داریم. همان‌طور که در کنگره ۷۴ فیفا نیز این موضوع بیان شد. از آنچه در حال وقوع است شدیداً شوکه هستیم و به فکر کسانی هستیم که رنج می‌برند. از همه طرفین این موضوع می‌خواهیم که فوراً صلح را به منطقه بازگردانند.

اتحادیه فوتبال فلسطین، از اتحادیه فوتبال اسرائیل به اتهام همدستی با دولت اسرائیل در نقض قوانین بین‌المللی به دلیل تبعیض علیه بازیکنان عرب و گنجاندن باشگاه‌های خود در لیگ‌هایی که در مستعمرات غیرقانونی اسرائیلی در سرزمین فلسطینی مستقر هستند، انتقاد کرده است.

«کاترینا پیژتلویچ» رئیس دپارتمان حقوقی اتحادیه فوتبال فلسطین، پس از تعویق دوباره حکم فیفا گفت: فیفا اجازه داد که اتحادیه فوتبال اسرائیل از سرزمین فلسطینی به‌عنوان سرزمین خود استفاده کند و فوتبال را به ابزاری برای گسترش استعماری تبدیل کند. این موضوع، فیفا را در نقض حقوق بشر، اشغال غیرقانونی و آپارتاید شریک می‌کند.

موضع «بی‌طرفانه» فیفا در قبال باشگاه‌های مستقر در شهرک‌های اسرائیلی که در لیگ این کشور شرکت می‌کنند، ماهیت رهبری آن‌ها را نشان می‌دهد. آنها در واقع به نفع اسرائیل و لابی‌های آنها عمل می‌کنند. از سوی دیگر فیفا روز پنج‌شنبه هیچ زمان‌بندی مشخصی برای پایان تحقیقات جدید ارائه نکرد.

موضع سازمان ملل

در پاسخ به اعلام فیفا، گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل اعلام کردند که حداقل هشت باشگاه فوتبال شناسایی شده‌اند که در مستعمرات اسرائیلی‌ها در کرانه باختری اشغالی بازی می‌کنند.

این کارشناسان گفتند: چنین هم‌پیوندی و رفتاری در اتحادیه فوتبال اسرائیل به معنای به‌رسمیت‌شناختن قانونی وضعیت ناشی از حضور غیرقانونی اسرائیل در سرزمین فلسطینی اشغالی است. این موضوع، نقض آشکار قوانین بین‌المللی است.

آن‌ها از فیفا خواستند که اجرای سیاست «صفر تحمل» (مقابله قاطعانه با هرگونه تخلف) خود را در برابر تبعیض و نژادپرستی، به‌ویژه دررابطه‌با اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی اشغالی، تضمین کند. این درخواست به معنای آن است که فیفا باید هرگونه اقدام تبعیض‌آمیز یا نقض حقوق بشر را به طور قاطع و بدون چشم‌پوشی پیگیری کرده و مجازات کند.

آن‌ها به فیفا یادآوری کردند که قوانین بین‌المللی حقوق بشر از جمله حق تعیین سرنوشت و ممنوعیت تبعیض نژادی و آپارتاید، نه‌تنها بر دولت‌ها، بلکه بر سازمان‌های بین‌المللی خصوصی نیز اعمال می‌شود؛ لذا این قوانین به‌ویژه برای سازمانی مانند فیفا که صلاحیت جهانی دارند نیز اعمال می‌شود. فیفا باید مسئولیت خود در احترام به حقوق بشر را به طور کامل بپذیرد.

آن‌ها از شورای فیفا خواستند که اطمینان حاصل کند تصمیمات این سازمان با اصول ثابت و غیرقابل‌تغییر حقوق بین‌الملل مطابقت داشته باشد.

اسرائیل مدت‌هاست که از سوی گروه‌های حقوق بشر به دلیل اعمال رژیم آپارتاید که به‌صورت سیستماتیک مردم فلسطین را سرکوب و جدا می‌کند، مورد انتقاد قرار گرفته است. علاوه بر این، دولت‌ها، آژانس‌های سازمان ملل و سازمان‌های غیردولتی اسرائیل را به ارتکاب نسل‌کشی علیه مردم فلسطین در جریان حملات و بمباران‌های غزه که از ۷ اکتبر آغاز شد، متهم کرده‌اند.

تاکتیک‌های ارعاب

چند ساعت پس از تصمیم فیفا برای تعویق تعلیق اسرائیل، مقامات اسرائیلی «فراس ابو هلال» دبیرکل اتحادیه فوتبال فلسطین را برای مدت کوتاهی بازداشت کردند. اتحادیه فوتبال فلسطین در بیانیه‌ای که در پلتفرم ایکس منتشر کرد، نوشت: بازداشت دبیرکل برای بیش از چهار ساعت بخشی از یک سری نقض‌ها است که توسط اشغالگران علیه ورزش فلسطین انجام شده است.

عدم همبستگی و اقدام فیفا نه‌تنها محدود به سرزمین فلسطین است، بلکه در ماه‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که فیفا و یوفا از ورزشکاران و عموم مردم خواسته‌اند که ورزش و سیاست را کنار هم قرار ندهند.

این درخواست‌ها پس از حملات اسرائیل به غزه از ۷ اکتبر از سوی فدراسیون‌های ملی، بازیکنان و طرفداران مطرح شده است. بازیکنانی مانند «رحیم استرلینگ» و «ایوان تونی» از حمایت خود از فلسطین در جریان مسابقات بین‌المللی خبر داده‌اند که این امر باعث اعتراضاتی علیه تصمیمات فیفا و یوفا شده است.

یوفا به‌سرعت از اتحادیه فوتبال انگلیس (FA) خواست تا به بازیکنان و تیم‌ها آموزش دهد که در این زمینه بی‌طرف باشند، زیرا ورزش نباید تحت‌تأثیر مسائل سیاسی قرار گیرد.

در اوایل سپتامبر، «یاشیر اسلامه پینتو» بازیکن فوتبال شیلیایی - فلسطینی و عضو سابق تیم ملی فلسطین اعلام کرد که در جریان مسابقه فوتبال در لیگ تایلند، توسط مهاجم برزیلی، «دنیس موریلو»، «تروریست» خطاب شده است.

پس از ثبت شکایت رسمی، فیفا تصمیم گرفت موریلو را برای سه بازی تعلیق کند که این مجازات بعدها به دو بازی کاهش یافت. علاوه بر این، فیفا یاشیر را به دلیل واکنش خود نیز مجازات کرد.

تلفات رو به افزایش

در طول سال گذشته، بیش از ۴۱۰۰۰ نفر از جمله ۱۶۰۰۰ کودک، توسط نیروهای اسرائیلی در غزه کشته شده‌اند و بیش از ۸۹۰۰۰ فلسطینی نیز زخمی شده‌اند. همچنین، حداقل ۱۰۰۰۰ نفر هنوز زیر آوارها مدفون هستند.

طبق گزارش اتحادیه فوتبال فلسطین، حداقل ۳۰۵ بازیکن فوتبال در جریان جنگ نسل‌کشی اسرائیل جان خود را ازدست‌داده‌اند که ۸۴ نفر از آن‌ها کودکانی بودند که در آکادمی‌های فوتبال غزه مشغول به فعالیت بودند.

زیرساخت‌های ورزشی غزه نیز به‌شدت آسیب دیده است و تنها استادیوم سالم در غزه، استادیوم الرفاع باقی مانده است که اکنون به پناهگاهی برای هزاران نفر از فلسطینیان آواره تبدیل شده است. علاوه بر این، فعالیت‌های لیگ فوتبال غزه از آن زمان متوقف شده است.

باوجود این شرایط دشوار، تیم ملی فلسطین که به نام «الفدائیین» شناخته می‌شود، به پیشرفت خود ادامه می‌دهد. این تیم به مدت تقریباً پنج سال قادر به میزبانی مسابقات خانگی نبوده و به همین دلیل مجبور شده است بازی‌های مقدماتی را در خارج از کشور انجام دهد، بدون اینکه هواداران خود را در کنار خود داشته باشد. این در حالی است که در داخل کشور، تیم با تمام مشکلات ناشی از خشونت، آوارگی و آسیب‌های روانی روبه‌رو است.

بااین‌حال، تیم ملی فلسطین همچنان به پیشرفت خود ادامه می‌دهد و در حال حاضر در مسیر تاریخی خود برای مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ آسیا قرار دارد. این تیم سه هفته پیش در کوالالامپور مالزی میزبان اردن بود و در ۱۰ اکتبر در عراق بازی خواهد کرد و پنج‌روز بعد در دوحه قطر به مصاف کویت خواهد رفت.